تاکنون ابزارهای کاوش[2] از قبیل موتورهای کاوش»[3]، ابرموتورهای کاوش»[4]، راهنماهای موضوعی»[5] و نرم افزارهای کاوش»[6] محیط مجازی وب را تا اندازه ای تحت کنترل و مدیریت خویش درآورده اند.
کاربران از میان ابزارهای رایج کاوش، موتورهای کاوش را به عنوان نقطه آغازین ورود به اینترنت تلقی می کنند (اسپینک و دیگران، 2001 نقل در دوال و واگان، 2004؛ بار- ایلان، 2005؛ زانگ و دیمیتروف، 2004)، بیش از 95% ترافیک کاوش در اینترنت به موتورهای کاوش مربوط است و 80% کاربران، اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق موتورهای کاوش به دست می آورند (هاتلی، 2002 نقل در زانگ و دیمیتروف، 2005). یافتن اطلاعات موضوعی ویژه در وب دشواری هایی دارد و هر روز بر حجم این دشواری ها افزوده می گردد (دروت، 2000). تعداد نتایج بازیابی شده موتورهای کاوش، اغلب چنان فراوان است که کاربر عملاً جز مرور چند صفحه نخست نتایج، از سایر صفحات منصرف می شود (جانسن، اسپینک، و ساراسویک، 2000؛ فدایی عراقی2005 ؛ یالتاقیان، 2002) و به ناچار به رتبه بندی[7] ارائه شده موتورهای کاوش اعتماد می کند (بارـ ایلان، 2005).در این وضعیت، چنانچه صفحه ای مرتبط، در رتبه های اول جای نگیرد، ممکن است از دید کاوشگر پنهان بماند (زانگ و جاستریم ، 2005، ص92؛ گوتلیب و الیوپولوس، 2003).
از سویی، یکی از اولین دغدغه های ناشران وب سایت ها دستیابی به رتبه های برتر در میان وب سایت های مشابه و هم موضوع است. بدین منظور همواره سیاهه ای از عناوین[8]، کلیدواژه ها[9] و توصیف هایی[10] که احتمال کسب رتبه های برتر را دارند، تهیه و در طراحی صفحات لحاظ می شود (ریچاردسون، 2003 نقل در زانگ و دیمیتروف،2005). طراحی نرم افزارهایی چون تحلیلگر چگالی کلیدواژه»[11] ،ورد ترکر»[12]،وب پزیشن گولد»[13]، و شکل گیری و گسترش وب سایت هایی که خدمات توصیه ای و مشاوره ای بهینه سازی صفحات[14] را به منظور کسب رتبه های برتر در موتورهای کاوش ارائه می دهند، تأییدی بر حساسیت و توجه به این مسئله است.
با وجود ابهام های موجود در زمینه الگوریتم، رتبه بندی موتورهای کاوش، پژوهش پیرامون چگونگی رتبه بندی نتایج متوقف نشده است و تلاش هایی در زمینه کشف عوامل اثرگذار و تعیین میزان اثرگذاری آن عوامل، انجام پذیرفته است (زانگ و دیمیتروف، 2004؛ 2005 ).
از دهه 1990 میلادی که اینترنت و وب جهان گستر سرعت بیشتری پیدا کرد، نتایج بسیاری از فرآیندها و برون دادهای علمی_ پژوهشی و فعالیت های دانشگاه ها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی در وب سایتشان منتشر شده و فرصتی برای تبادل اطلاعات فراهم آورده است. تعداد زیاد کاربران، محیط کاربری، محتوای وب و روند روزافزون موارد مذکور، از جمله دلایل افزایش توجه علمی به اینترنت عنوان شده است. المایند[15] و اینگورسن[16] مطالعه وب را ” وب سنجی”[17] نامیدند (مسگر پور، 1388). وب سنجی به تحلیل کمی پدیده وب با استفاد ه از روش های اطلاع سنجی [18]می پردازد. وجود تعداد زیاد مواردی چون صفحات، عکس ها، پیوندها و . در وب، معیارهای متنوعی برای انجام تحلیل های کمی فراهم کرده که در حیطه مطالعات وب سنجی و سایبرمتریک[19] قرار می گیرد (بجنوربن و اینگورسن، 2004). در حال حاضر، زمینه های تئوری و تجربی مهمی برای کاربرد روش های متریک در تحلیل فعالیت ها و انتشارات تحقیقاتی موجود است ( تلوان و واگان، 2004)؛ یکی از مهم ترین کاربردهای وب سنجی، رتبه بندی دانشگاه ها ی جهان بر اساس وب سایت می باشد (آگیلو،گرانادینو، اورتگا و دیگران، 2006) .
از طرفی کتابخانه های دانشگاهی به عنوان قطب آموزشی دانشگاه ها محسوب می شود و همانند دیگر نهادهای اجتماعی تلاش می کنند با عرضه خدمات خود از طریق اینترنت و وب موجبات رشد هر چه بیشتر خود و کاربران را فراهم سازند. زیرا امروزه دانشجویان برای بهره گیری از منابع و اطلاعات به اینترنت روی می آورند. بنابراین مدیران سایت ها و وبلاگ ها نه تنها باید صفحات خود را حاوی مطالب مفید و جذاب برای مخاطبان کنند، بلکه باید این صفحات را به گونه ای طراحی کنند که رتبه آن ها در موتورهای جستجو قابل توجه باشد. زمانی که شخصی در حال جستجو در یک موتور جستجو مانند گوگل است، گوگل تمام صفحاتی را که موضوع آن ها با عبارتی که شما جستجو کرده اید مرتبط است، لیست می کند. اما اینکه چه صفحاتی از کدام سایت ها در صدر نتایج جستجو قرار می گیرند به عوامل مختلفی بستگی دارد یکی از آن ها تراکم کلمات کلیدی[20] که درصد دفعاتی است که کلیدواژه یا عبارت در مقایسه با کل کلمات یک صفحه در صفحه وب ظاهر می شود، می باشد. بنابراین باید متن سایت به تعداد منطقی کلمات کلیدی داشته باشد. برای این منظور متن سایت به گونه ای تنظیم شود که نسبت کلمات کلیدی به کل کلمات موجود در متن قابل توجه باشد. (شعبان زاد و چلک، 1385)
از آنجایی که وب سایت های دانشگاهی در امور آموزشی و پژوهشی دارای اهمیت زیادی می باشند و وب سایت کتابخانه های مرکزی نیز تقریبا بیشترین حجم اطلاعات را در خود جای می دهد، دانستن وضعیت این وب سایت ها از نظر تراکم کلمات کلیدی برای رتبه بندی این سایت ها مهم می باشد. بی توجهی به ساختار وب سایت، جنبه های وب سنجی و تراکم کلمات کلیدی موجود در وب سایت ها از جمله اشکالاتی است که به اینگونه وب سایت ها وارد است .بنابراین در این تحقیق محقق به دنبال جواب دادن به این سوال است که وب سایت کتابخانه های دانشگاهی دولتی شهر تهران تا چه میزان از کلمات کلیدی برخوردارند و نیز تراکم و توزیع آن ها چگونه است؟
اهداف پژوهش
هدف اصلی:
ارزیابی تراکم کلمات کلیدی در وب سایت کتابخانه های دانشگاه های تابعه وزارت علوم شهر تهران
اهداف فرعی:
بررسی توزیع کلمات کلیدی در وب سایت های کتابخانه مرکزی دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم شهر تهران
شناسایی پربسامدترین کلمات کلیدی در وب سایت های مذکور
رتبه بندی وب سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم شهر تهران براساس کلمات کلیدی
بررسی جایگاه کلمات کلیدی در برچسب های وب سایت ها
اهمیت و ضرورت پژوهش
اهمیت نظری:
تراکم کلمات کلیدی از مهم ترین فاکتور در چگونگی رتبه بندی یک صفحه محسوب می شود.
موجب افزایش آگاهی کتابداران و طراحان وب سایت های دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم شهر تهران خواهد شد.
باعث شناخت بهتر متخصصان در این زمینه خواهد شد.
اهمیت عملی
موجب خواهدشد تا وب سایت کتابخانه های مرکزی کلمات کلیدی را در طراحی مدنظر قراردهند.
شناخت جایگاه وب سایت های کتابخانه مرکزی دانشگاه ها در رتبه بندی
بالا بردن رتبه دانشگاه در سطح ملی و بین المللی
سوال های پژوهش
توزیع کلمات کلیدی در وب سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم شهر تهران چگونه است؟
پربسامدترین کلمات کلیدی در وب سایت های مذکور کدام هستند؟
رتبه بندی وب سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم شهر تهران براساس تراکم کلمات کلیدی چگونه است؟
جایگاه کلمات کلیدی در برچسب های وب سایت ها چگونه است؟
تعریف عملیاتی متغیرهای پژوهش
تراکم کلمات کلیدی: تراکم کلمات کلیدی، مقیاسی از درصد دفعاتی است که کلمه کلیدی یا عبارت در مقایسه با کل کلمات یا لغات یک صفحه در وب ظاهر می شوند. (ویکی پدیا، 2009)
وب سایت: مجموعه ای از تعدادی فایل های حاوی متن، تصویر یا گرافیک و . متصل به هم، که غالباً شامل یک صفحه اصلی می باشد که بر روی یک خدمات دهنده اینترنتی[21] قراردارند و به عنوان مجموعه ای از اطلاعات توسط یک فرد، گروه یا سازمان تهیه و نگهداری می شوند و عموم مردم می توانند به وسیله اینترنت به آن دسترسی داشته باشند.
رتبه بندی: رتبه بندی وب سایت (رنکینگ[22]) یک شاخص بسیار مهم برای وب مسترها برای سنجش میزان محبوبیت صفحات وب در موتور جستجو می باشد.
زبان نشانه گذاری فرامتن[23]: زبانی است که جهت ایجاد وبسایتها مورد استفاده قرار می گیرد (موری،2000).
درباره این سایت